Các chuyên gia y tế trên khắp thế giới đều tán thành rằng sữa mẹ là sữa dành cho trẻ sơ sinh tốt nhất trong sáu tháng đầu đời và sau đó tiếp tục cho bé bú kết hợp chế độ chăm sóc chu đáo sẽ giúp con phát triển khỏe mạnh
Lợi ích từ sữa mẹ
Sữa mẹ luôn là thức ăn tốt nhất cho bé, ngay cả khi mẹ bị bệnh, có thai, có kinh hay gầy ốm. Sữa mẹ chứa tất cả các chất dinh dưỡng mà trẻ cần trong khoảng thời gian 4-6 tháng tuổi.
Chất đạm và chất béo trong sữa mẹ dễ tiêu hóa và dễ hấp thụ, có men lypase giúp tiêu hóa chất mỡ. Đường lactose trong sữa mẹ nhiều hơn các loại sữa khác. Đó là chất thiết yếu cho cơ thể đang phát triển của bé. Chất sắt trong sữa mẹ dễ hấp thu nên bé bú mẹ sẽ không bị thiếu máu do thiếu sắt.
Sữa mẹ có đầy đủ các loại vitamin và lượng nước cần thiết cho bé ngay cả khi thời tiết nóng. Nếu bé được bú mẹ hoàn toàn, không cần bổ sung thêm nước, vitamin hoặc nước trái cây trong vòng 4 tháng đầu. Sữa mẹ chứa đủ lượng canxi và phốt phát, giúp bé phát triển tốt.
- Sữa non
Sữa mẹ trong vài ngày đầu sau khi sinh gọi là sữa non, có màu vàng nhạt và đặc sánh. Sữa non có nhiều chất bảo vệ cơ thể, giúp bé chống nhiễm khuẩn và dị ứng. Nó cũng có tác dụng xổ nhẹ, hỗ trợ việc tống phân xu và giúp bé đỡ bị vàng da. Các yếu tố phát triển trong sữa non giúp bộ máy tiêu hóa của bé trưởng thành. Sữa non còn có nhiều vitamin A, giúp bé phòng chống nhiễm khuẩn và bệnh khô mắt do thiếu vitamin A.
Vì vậy, nên cho bé bú sớm từ nửa giờ đến một giờ sau khi sinh. Không được cho trẻ dùng bất kỳ thức ăn, thức uống nào trước khi bé bắt đầu bú mẹ.
- Sữa trưởng thành
Trong vòng 2 tuần đầu, lượng sữa mẹ tăng và có sự thay đổi trong thành phần. Sữa mẹ có vẻ loãng hơn sữa bò, làm cho các bà mẹ nghĩ rằng loại sữa này quá loãng. Thực ra, lượng nước nhiều ở sữa mẹ là bình thường và tốt cho bé.
Tóm lại trên đây là những lí do chứng minh sữa mẹ là sữa dành cho trẻ sơ sinh tốt nhất hiện nay. Ngoài ra, trong một cữ bú của bé, thành phần của sữa thay đổi như sau:
- Sữa đầu: Là sữa ở đầu cữ bú của bé, có màu trắng trong và lỏng. Bé bú sữa đầu sẽ nhận được nhiều chất dinh dưỡng: protein, lactose, vitamin, chất khoáng và nước.
- Sữa cuối: Là sữa ở cuối cữ bú, có màu trắng đục vì chứa nhiều chất béo.
Cần cho bé bú hết một bên vú rồi mới chuyển sang vú khác để nhận được chất béo có nhiều năng
lượng, giúp bé tăng cân tốt.
Bé bú mẹ ít bị tiêu chảy, ít bị nhiễm khuẩn đường hô hấp như viêm họng, viêm phổi…
Bữa bú đầu tiên của bé nên bắt đầu từ lúc nào?
Thời gian quan trọng nhất cho việc bú sữa mẹ là những ngày đầu tiên tại bệnh viện, lần bú đầu tiên của trẻ nên thực hiện trên bàn sinh:
- Đắp ấm mẹ và con.
- Mẹ để con nằm trên ngực và cho bú.
Cho trẻ bú sớm sau sinh rất quan trọng vì điều đó sẽ gắn bó mẹ và con, giúp cho việc nuôi con bằng sữa mẹ thuận lợi và kéo dài.
Làm thế nào để mau xuống sữa?
Sau khi sinh, cố gắng cho con gần mẹ càng sớm càng tốt. Con cần nằm chung giường với mẹ hoặc nằm trong nôi cạnh mẹ. Sự tiếp xúc giữa mẹ và con qua cái nhìn trìu mến, sự đụng chạm, ôm ấp, vuốt ve… và đặc biệt là việc cho bú sữa non sớm sẽ giúp mẹ mau xuống sữa. Khi sữa đã bắt đầu xuống, việc cho bú thường xuyên sẽ giúp sữa xuống nhiều và nhanh hơn.
Cách bế trẻ khi cho bú mẹ:
Mẹ ngồi ở tư thế thoải mái và thư giãn; bế trẻ bằng hai tay sao cho:
- Đầu và thân trẻ thẳng hàng (đầu trẻ không bị gập hay xoay nghiêng).
- Mặt trẻ quay vào đối diện với vú, môi trẻ vừa tầm với núm vú.
- Trẻ nằm sát vào lòng mẹ, bụng trẻ áp vào bụng mẹ.
- Đỡ phía dưới mông trẻ bằng tay hoặc kê gối.
Giúp trẻ ngậm vú:
- Chạm núm vú vào môi trẻ.
- Đợi cho đến khi trẻ há rộng miệng, đưa trẻ nhanh chóng tới vú sao cho môi dưới của trẻ ở dưới núm vú.
- Trẻ sơ sinh được ngậm vú càng nhiều càng tốt, tốt nhất nên ngậm gần hết quầng vú
- Cằm trẻ chạm vào vú mẹ.
- Trẻ được bú từ vú chứ không phải từ núm vú.
- Lưỡi của trẻ được đưa ra trước, ôm lấy phần quầng vú phía dưới.
Các phản xạ bú:
- Phản xạ tìm kiếm vú: Nếu có vật gì chạm vào vùng xung quanh miệng trẻ vào lúc đói, trẻ sẽ há miệng và quay đầu về hướng đó.
- Phản xạ mút vú: Khi có một vật gì trong miệng trẻ và chạm vào vòm miệng, trẻ sẽ tự động mút. Phản xạ mút rất mạnh, có ngay sau khi sinh.
- Phản xạ nuốt: Nếu miệng đầy sữa, trẻ sẽ nuốt.
Trẻ bú tốt là khi:
- Nằm bú thoải mái và có vẻ thỏa mãn.
- Miệng mở rộng, môi dưới đưa ra ngoài, lưỡi chụm quanh bầu vú, má chụm tròn. Lúc đầu trẻ mút nhanh để nguồn sữa dành cho trẻ sơ sinh này được tiết ra, sau đó trẻ mút sâu và dài hơn, nghe có tiếng nuốt sữa. Thỉnh thoảng, trẻ ngưng một chút để thở.
Hỏi đáp thắc mắc về sữa mẹ
Hỏi: Xin cho biết thời gian cho bé ăn như thế nào là phù hợp. Ví dụ: Mấy tháng bắt đầu ăn bột ngọt, mấy tháng ăn bột mặn, rồi đến mấy tháng ăn cháo. Khi nào có thể ăn được trái cây, rau, dầu mè.
Khi bé được 4 tháng, qua tháng thứ 5 chưa chính thức ăn dặm, bạn có thể cho bé tập làm quen với mùi vị, ăn nhâm nhi chút một bằng cách pha bột Ridielac alpha Sữa – Ngũ Cốc loãng gần gấp đôi so với hướng dẫn trên hộp bột, mỗi ngày ăn một lần, mỗi lần 1/2 muỗng và cứ thế pha đặc dần hơn , lượng ăn tăng dần. Mỗi ngày bé cần bú đủ 1-1,2 lít sữa mẹ, nếu thiếu sữa mẹ, bạn cho bé bú dặm thêm sữa dành cho bé vừa mới sinh từ bên ngoài.
Khi bé tròn 5 tháng, qua tháng thứ 6 thì chính thức ăn dăm. Sau 1-2 tuần tập ăn dặm, mỗi lần bé ăn được 1 chén bột ngũ cốc giai đoạn 1, pha theo hướng dẫn trên hộp bột, mỗi ngày bé cần bú đủ 1 lít sữa mẹ, nếu thiếu sữa mẹ, bạn cho bé bú thêm sữa ngoài.
6 tháng, bạn có thể tập cho bé ăn thêm sữa chua sau bữa ăn bột và mỗi ngày bé uống được 2-3 muỗng canh nước ép trái cây, nên tập cho bé uống các loại nước trái cây ngọt trước như nước táo, nho,…
Qua tháng thứ 7 thì bạn cho bé ăn 2 lần bột, và tập ăn thêm bột thịt bò. Qua tháng thứ 9 thì bạn tập cho bé ăn thêm cháo xay.
Với những thông tin mà chúng tôi chia sẻ, các bậc phụ huynh đã biết sữa dành cho trẻ sơ sinh là giàu dưỡng chất hiện nay là sữa mẹ, đồng thời qua bài viết, hy vọng các mẹ đã biết cách bổ sung nguồn dinh dưỡng này sao cho phù hợp với từng thể trạng của con.
>>> Xem thêm: Cẩm nang dành cho mẹ sau khi sinh